
چهرهٔ شاپور سوم، بر روی یک سکه.
شاپور سوم یا شاهپور سوم از ۳۸۳ تا
سال ۳۸۸ میلادی، شاه ساسانی و پسر شاپور دوم بود. در زمان پادشاهی او
اعیان قدرت را در اختیار داشتند و اردشیر در واقع دست نشاندهٔ همین نجبا
بود و چون بررغم تمایلات تعصب آمیز و ضد مسیحی موبدان کوشید تا مگر با
امپراتور روم روابط دوستانه برقرار کند ناخرسندی نجبا را برانگیخت و به
تحریک آنها کشته شد جانشینان شاپور دوم یعنی برادرش اردشیر دوم و دو پسرش
شاپور سوم و بهرام چهارم شاهزادگان ضعیف النفسی بودند و در زمان آنها
اعیان دولت به آسانی اقتداری را که در عهد شاپور از دست داده بودند، به
چنگ آوردند. پادشاه نخستین یعنی اردشیر دوم را اعیان خلع کردند و آن دو
نفر دیگر هم به مرگی ناگهانی وفات یافتند.
تقسیم ارمنستان بین ایران و روم
 | This image has been resized. Click this bar to view the full image. The original image is sized 700x474. |
نقشهٔ ارمنستان ایران بین سالهای ۳۸۷ تا سال ۵۹۱ میلادی
در سال ۳۸۴ ایران و روم، ارمنستان را بین خود تقسیم
کردند که بخش شرقی آن سهم ایران شد و بخش غربی که کوچکتر بود، نصیب روم
گشت اما در هر دو بخش شاهزادگان اشکانی همچنان فرمانروایان دست نشانده
بودند. کشمکشها در باب ارمنستان بین ایران و بیزانس از این پس هم، بارها
پدید آمد اما این تقسیم بندی تا پایان عهد ساسانیان، بیش و کم، همچنان
معتبر باقی ماند.
شاپور سوم در تاق بستان
شاپور دوم و شاپور سوم، در تاق بستان نزدیک کرمانشاه.
کتیبهٔ پهلوی ساسانی، که به امر شاپور دوم، در غار
کوچک طاق بستان، در کنار نقش دو شاپور، ساخته شده و حاکی از اسامی و القاب
شاپور دوم و پدر و جد اوست. در سمت چپ کتیبهٔ فوق، کتیبهٔ شاپور سوم است
که نام والقاب شاپور سوم و پدر و جد او آورده شدهاست.